Hưởng ứng ngày Môi trường thế giới, tháng hành động vì môi trường 2023

Ngày Môi trường thế giới 05 tháng 6 năm 2023 được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động với chủ đề “Giải pháp cho ô nhiễm nhựa” (Solutions to Plastic Pollution), trong đó tập trung thực hiện chiến dịch “Chống ô nhiễm nhựa” (Beat Plastic Pollution).

Theo đánh giá của UNEP, ô nhiễm môi trường từ rác thải nhựa đang trở thành vấn đề bức thiết hàng đầu mà các quốc gia trên thế giới phải đối mặt. Hằng năm, trên thế giới có khoảng 400 triệu tấn nhựa được sản xuất, một nửa trong số đó được thiết kế chỉ sử dụng một lần, ít hơn 10% được tái chế. Ước tính có khoảng 19 - 23 triệu tấn được thải ra hồ, sông và biển hằng năm. Microplastic là các hạt nhựa nhỏ đi vào thức ăn, nguồn nước và không khí. Ước tính mỗi người trên hành tinh có thể phải tiếp nhận hơn 50.000 hạt nhựa mỗi năm. Nhựa dùng một lần bị vứt bỏ hoặc đốt cháy gây hại cho sức khỏe con người, gây ô nhiễm các hệ sinh thái, từ đỉnh núi đến đáy đại dương.

Những năm qua, Việt Nam đã, đang thực thi nhiều cơ chế, chiến lược, chính sách, đề án để giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường, điển hình như Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 đã bổ sung quy định về giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa; hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon khó phân hủy; khuyến khích sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa truyền thống.

Trong lĩnh vực y tế, chất thải nhựa được phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm: chất thải nhựa phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt thường ngày của nhân viên y tế, người bệnh, người nhà người bệnh, người sử dụng dịch vụ y tế; chất thải nhựa phát sinh từ các hoạt động chuyên môn y tế như bao bì, dụng cụ bao gói, chứa, đựng thuốc, hóa chất, trang thiết bị, vật tư, vật liệu, đồ dùng trong y tế; chất thải nhựa phát sinh từ hoạt động nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc, hóa chất.... Những vật liệu nhựa dùng trong các hoạt động này có thể thay thế bằng các chất liệu an toàn, thân thiện hơn đối với môi trường nếu có sự quyết tâm, chung tay của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành y tế cũng như người dân. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và để giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế  đã ban hành Chỉ thị số: 08/CT-BYT, ngày 29 tháng 7 năm 2019, chỉ thị về giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành Y tế

Ngày môi trường thế giới năm 2023, với thông điệp cùng xây dựng lối sống bền vững, hài hòa với thiên nhiên; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và thích ứng với biến đổi khí hậu; kiểm soát, giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa thông qua các chính sách, sáng kiến và tham gia cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực; hướng tới lối sống xanh hơn, sạch hơn; tăng cường tái chế, tái sử dụng; thúc đẩy xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững; thực thi hiệu quả chính sách chống rác thải nhựa.

Hàng năm, Bộ Y tế luôn phát động hưởng ứng ngày môi trường thế giới, tích cực chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở y tế triển khai nhiều hoạt động nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí và giảm thiểu tác động của ô nhiễm không khí đến sức khỏe như triển khai cơ sở y tế xanh-sạch-đẹp trên toàn quốc nhằm tạo môi trường sạch, đảm bảo không khí trong lành cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và đã được các cấp, các ngành và cộng đồng đánh giá cao. Nhiều cơ sở y tế đã sử dụng công nghệ thân thiện với môi trường để xử lý chất thải như thiết bị hấp, thiết bị vi sóng để xử lý chất thải lây nhiễm thay cho sử dụng lò đốt. Một số cơ sở y tế đã sử dụng năng lượng tự nhiên cho các hoạt động khám chữa bệnh. Hầu hết các cơ sở y tế đã thực hiện cơ sở y tế không khói thuốc.

 (Tờ rơi giảm thiểu CTN, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường)

Để hưởng ứng ngày môi trường thế giới năm 2023, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường tích cực thực hiện hiệu quả xây dựng cơ sở y tế xanh-sạch-đẹp, quản lý chất thải y tế và giảm thiểu chất thải nhựa theo các quy định hiện hành. Các hoạt động thiết thực Viện sẽ triển khai như: nói không với túi nilon khó phân huỷ, sản phẩm nhựa dùng một lần; đẩy mạnh hoạt động thu hồi, tái chế, tái sử dụng túi nilon khó phân huỷ, sản phẩm nhựa dùng một lần; khuyến khích mọi người sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Treo băng rôn, pano, áp phích tại các cơ quan để đẩy mạnh tuyên truyền chủ đề Ngày Môi trường thế giới năm 2023 đạt tính lan tỏa cao.

Tác giả: Dương Thị Loan

Khoa Sức khỏe môi trường và cộng đồng