XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC KHÔNG KHÓI THUỐC

1. Thực trạng sử dụng thuốc lá

Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới . Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam đã thông qua Luật phòng chống tác hại của thuốc lá trong đó quy định cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong khuôn viên các trường học từ mầm non đến trung học phổ thông. Luật này có hiệu lực từ 01/05/2013.

Theo Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá của Tổ chức Y tế Thế giới năm 2014 cho thấy: tỉ lệ sử dụng thuốc lá điếu ở thanh thiếu niên Việt Nam 13-15 tuổi là 2,5% . Tỉ lệ học sinh nam hút thuốc là 4,9%, học sinh nữ là 0,2%.  Tỉ lệ hút thuốc ở độ tuổi 15-24 ở nam là 26%. Tỉ lệ  hút thuốc thụ động tại nhà 59,9%; hút thuốc thụ động tại trường học 16,1%; hút thuốc thụ động trên các phương tiện giao thông công cộng 19,4%. Bên cạnh đó báo cáo cũng đưa ra con số khá mới là hiện khoảng 90% học sinh đang hút thuốc có ý định cai thuốc lá.

Việt Nam là nước có dân sô trẻ, việc phòng chống tác hại thuốc lá trong trường học sẽ giúp ngăn ngừa các em không trở thành người hút thuốc góp phần bảo vệ sức khỏe của các thế hệ tương lai của đất nước, giảm tỷ lệ hút thuốc trong cộng đồng, giảm các gánh nặng bệnh tật và kinh tế cho mỗi cá nhân và toàn xã hội.

2. Tác hại của hút thuốc lá và hút thuốc thụ động:

Theo Tổ chức Y tế thế giới mỗi ngày trên thế giới có từ 80.000-100.000 thanh thiếu niên bắt đầu hút thuốc. Thanh thiếu niên có thể dễ dàng nghiện thuốc lá chỉ sau khi hút vài điếu. Rất nhiều người trong số các em sẽ phải gánh chịu những căn bệnh do thuốc lá gây ra.

 

2.1. Tổn thất về sức khỏe: 

•  40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá.
• Tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá lên tới 96,8%
• Bệnh tật và tử vong sớm do sử dụng thuốc lá chiếm 12% tổng gánh nặng bệnh tật tại Việt Nam
• Các bệnh có nguyên nhân trực tiếp do sử dụng thuốc lá như: đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở cả nam và nữ
•  Gánh nặng bệnh tật các bệnh không truyền nhiễm mà nguyên nhân chính là thuốc lá đang gia tăng nhanh chóng.
•  Năm 2012, số trường hợp tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 75% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam. Một trong những nguyên nhân quan trọng  là do tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao.

2.2. Tổn thất về kinh tế:

Năm 2012, người Việt Nam đã bỏ ra 22 nghìn tỷ đồng để mua thuốc lá. 

Năm 2013, hơn 23 nghìn tỷ đồng là tổng chi phí điều trị và chi phí do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm chỉ cho 5 nhóm bệnh ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa-hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ) trong số 25 bệnh do thuốc lá gây ra. Số tiền này có thể xây dựng được hàng trăm trường học, trạm y tế, giúp hàng triệu hộ nghèo có thể thoát nghèo.

3. Các bước xây dựng trường học không khói thuốc

Mục tiêu trong Chiến lược Quốc gia về phòng chống tác hại của thuốc lá là giảm tỷ lệ hút thuốc trong thanh thiếu niên độ tuổi 15-24 từ 26% năm 2011 xuống 18% năm 2020.  Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã  ban hành các chỉ thị và quy định phòng chống tác hại của thuốc lá trong trường học.

            Các bước xây dựng trường học không khói thuốc:

§  Thành lập ban chỉ đạo trường học không khói thuốc: ban chỉ đạo định hướng hoạt động và chỉ đạo toàn trường triển khai hoạt động xây dựng trường học không khói thuốc

§  Khảo sát thực trạng hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá trong trường học trước khi triển khai để lấy cơ sở xây dựng nội quy và kế hoạch hoạt động phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường

§  Xây dựng nội quy và kế hoạch thực hiện trường học không khói thuốc

§  Phổ biến nội quy xây dựng trường học không khói thuốc nhằm tuyên truyền rộng rãi đến các cán bộ và học sinh trong toàn trường.

§  Triển khai các hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá: tổ chức lễ phát động,  treo biển” cấm hút thuốc”, treo pano áp phíc về tác hại của thuốc lá, xây dựng góc truyền thông phòng chống tác hại thuốc lá, tổ chức các hoạt động truyền thông.

§  Giám sát, đánh giá kết quả thực hiện xây dựng trường học không khói thuốc

( Tham khảo nguồn tài liệu: Quỹ PCTH Thuốc lá - Bộ Y tế)